افتادگی پلک بالا (Drooping upper eyelid )
منظور از افتادگی پلک بالا این است که پلک شخص غیر ارادی به صورت بسته یا نیمه بسته در می آید، در این مقاله توضیحات جامعی در خصوص پتوز آورده شده است پس توصیه می شود تا انتها مطلب با ما باشید.
عوامل مختلفی باعث افتادگی پلک می گردد؛ و هر دو پلک یا فقط یکی از پلک ها را تحت تاثیر قرار می دهد. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- برخی اشخاص از بدو تولید دچار افتادگی پلک خواهند شد و در مقابل برخی هم بر اثر گذشت زمان و بالا رفتن سن با این عارضه مبتلا خواهند شد.
- برخی از جراحات که در ناحیه پلک ایجاد شود ممکن است باعث پتوز گردد.
- از دیگر عوامل می توان به جراحی های اصلاحی چشم یا جراحی آب مروارید اشاره کرد.
- ضعف عضلات لواتور
- شل شدن پوست پلک بالا
- آسیب به اعصاب مرتبط با عضله لواتور
- برخی از بیماری ها نیز باعث افتادگی پلک بالا می گردد همچون دیابت، میاستنی گراویس، تومور پشت یا اطراف چشم، سندرم هورنر، سکته مغزی، گل مژه و …
دقت کنید که پتوز تنها مختص بزرگسالان نیست حتی در برخی کوکان هم ممکن است اتفاق بیفتد.
علائم افتادگی پلک بالا و انواع آن
شایع ترین علائم به شرح زیر است:
- پلک زدن سخت
- خستگی چشم ها
- مشکل در بسته شدن چشم
- انحراف چشم
- آبریزش از چشم
- دو بینی
این علائم با توجه به افتادگی پلک شخص در هر فرد متفاوت خواهد بود، به نحوی که در برخی افراد ممکن است این علائم اصلا مشهود نباشد ؛ اما در افراد دیگر می تواند محدوده دید را برای آن ها کاهش دهد و در شدیدترین حالت ؛ در اثر پتوز ، پلک کاملا مردمک را می پوشاند.
انواع افتادگی پلک بالا
- پتوز مادرزادی
منظور از افتادگی پلک بالا مادرزادی این است که شخص از زمان تولد دارای پتوز می باشد.که البته جز بیماری های کمیاب است و در صورت عدم درمان مشکلات جدی برای بینایی نوزاد ایجاد می کند و منجر به مشکلات زیبایی، روانی و عملکردی در کودک خواهد شد. این نوع پتوز می تواند بر روی یک یا هر دو چشم تاثیر گذار باشد.
- پتوز اکتسابی
انواع پتوز اکتسابی شامل موارد زیر است :
پتوز اکتسابی میوژنیک: این نوع افتادگی پلک بالا از بیماری هایی مانند میاستنی گراویس ، میوپاتی مادرزادی و دیستروفی میوتونیک رخ می دهد.
علت اصلی این عارضه وجود اختلال عضله لواتور است، که مانع بالا رفتن پلک به صورت صحیح می شود.
پتوز اکتسابی آپونوروتیک: در این نوع افتادگی پلک به علت با لا رفتن سن ماهیچه لواتور کشیده می شود و منجر به افتادگي پلک بالا خواهد شد.
پتوز اکتسابی مکانیکی: به علت سنگین شدن پلک ماهیچه ها نمی توانند به درستی پلک را بالا ببرند.
از علل دیگر این نوع افتادگی می توان به پرولاپس چربی دور چشم ، بلفارو کارالیز یا تومورهای پلک اشاره کرد.
پتوز اکتسابی عصبی: در صورت آسیب دیدگی عصب سمپاتیک یا اکولوموتور یا عصب مرکزی این نوع پتوز رخ می دهد.
پتوز اکتسابی تروماتیک: این نوع افتدگی پلک بالا بر اثر صدمات و جراحات ایجاد خواهد شد.
تشخیص افتادگی پلک بالا
نقص موجود در ماهیچه لواتر فرد مبتلا به افتادگی پلک بالا باعث می شود تا پلک به صورت درست در وضعیت مناسب قرار نگیرد. در فردی که افتادگی پلک واضح باشد پزشک معالج به راحتی می تواند پتوز را تشخیص دهد و نیازی به آزمایشات تخصصی تر ندارد؛ اما در غیر اینصورت ممکن است پزشک درخواست آزمایشات بیشتری داشته باشد که در اینصورت ممکن است معاینه Slit-lamp در نظر گرفته شود.
کاهش بینایی محیطی با اختلالات مختلف مغزی و چشم ممکن است همراه باشد ؛ به این خاطر آزمایش میدان دید ، راهی برای اندازه گیری دید محیطی فرد خواهد بود. اگر پزشک مشکوک به بیماری میاستنی گراویس باشد ، آزمایش Tensilon در نظر گرفته می شود.
درمان افتادگی پلک بالا
پس از تایید عارضه افتادگی پلک توسط پزشک، شیوه های درمان لازم پس از جلسات مشاوره تجویز خواهد شد. جراحی زیبایی پلک بالا ، یکی از مرسوم ترین راه حل درمانی به حساب می آید. اما تصمیم نهایی را پس از جلسات مشاوره با پزشک بگیرید و پیش از انجام عمل جراحی پلک فوقانی از تمام خطرات آن اطلاع پیدا کنید و در انتخاب بهترین پزشک جراح پلک دقت داشته باشید.
مراقبت های بعد از جراحی افتادگی پلک بالا
- از لمس، خاراندن و مالیدن چشم خودداری کنید.
- پماد آنتی بیوتیکی تجویز شده را مطابق دستور العمل استفاده کنید.
- استفاده از قطره های اشک مصنوعی جهت جلوگیری از خشکی چشم را فراموش نکنید.
- به صورت طاقباز بخوابید و سر را بالاتر از قفسه سینه قرار دهید.
- تا سه روز اول پس از جراحی پلک، جهت کاهش تورم و کبودی از کیسه یخ استفاده کنید.
- پس از گذشت 2 الی 3 روز بعد از جراحی، پیاده روی سبک برای افزایش گردش خون انجام دهید واز انجام ورزش های سنگین بپرهیزید.
- پس از 2 هفته می توانید ورزش را شروع کنید
- پس از عمل جراحی ، برای محافظت از چشمان تان حتما از عینک آفتابی استفاده کنید.
- به مدت ٢ هفته چشم های خود را آرایش نکنید و تا یک ماه لنز نگذارید.
- پس از 1 ماه می توانید به سونا و استخر بروید.
با عمل جراحی پلک بالا حالت ابرو ها تغییر میکند؟
وقت بخیر
بستگی به میزان افتادگی پلک و میزان کشیدگی پوست در جراحی دارد. بهتر است ابتدا توسط پزشک معاینه شوید.